فرش دستباف علاوه بر قدمت بالایی که دارد، از دیرباز در خانه‌‌های ایرانی بوده است. در واقع می‌توان گفت فرش‌های دستباف جز کالا‌های کهن ایرانی به حساب می‌آیند. جالب است بدانید که کلمه فرش دارای ریشه‌ای عربی است و به معنای گسترده می‌باشد، بنابراین می‌توان گفت فرش دستباف نوعی زیرانداز است که تار و پود آن کاملا با دست بافته شده است.
همان طور که اشاره شد فرش دستباف از محصولات قدیمی ایرانی به حساب می‌آید که قدمت آن به دوره ساسانیان و هخامنشیان برمی‌گردد. اگر در کتاب‌های کهن به جست و جو در مورد فرش ایرانی بپردازید، مطالب زیادی به دست می‌آورید که درباره استفاده ایرانیان ازانواع قالی و قالیچه نوشته شده است. از شهر‌های مهم ایران که بیشترین سهم از تولید فرش ماشینی و دستباف را به خود اختصاص داده‌اند می‌توان به اصفهان، تبریز و کاشان اشاره کرد.
فرهنگ و اصالت هر کشوری با آثار هنری آن کشور شناخته می‌شود. نام ایران را همواره در کنار فرش دستباف درخشیده است.در گذشته طرح‌های فرش دستباف تنوع بالایی نداشتند اما رفته رفته با افزایش تعداد بافندگان و اضافه شدن افکار و ایده‌های جدید به این حوزه، تنوع طرح‌های آن نیز بالا رفت. به دلیل تنوع بالایی که طرح‌های فرش دستباف وجود دارد روز به روز بر علاقه‌مندان این نوع فرش نیز افزوده می‌شود.
فرش دستباف ایرانی به انواع گوناگونی چون قالی، قالیچه، کلگی، پشتی، پادری و کناره تقسیم می‌شود و به طور کلی از نظر ابعاد، 6متر، 9متر، 12 متر و 24 متر است.
فرش دستباف از نظر سبک محلی نیز به فرش شهری، فرش روستایی و فرش عشایری تقسیم می‌شود.
همان طور که از نامش پیداست در شهر و توسط بافنده شهری بافته می‌شود. رج شمار و دارای نقشه‌ای ظریف است.
فرش‌های روستایی توسط روستاییان و با ذهن خلاقشان معمولا بدون هیچ نقشه‌ای بافته می‌شود.
فرش عشایری معمولا به صورت درشت و زمخت بافته می‌شود. این فرش نیز مانند فرش روستایی زاییده تخیل و ذهن بافنده است و بدون هیچ نقشه‌ی از پیش تعریف شده‌ای بافته می‌شود.
یکی از مزیت‌هایی که فرش دستباف نسبت به فرش ماشینی دارد، این است که در بافت آن از الیاف طبیعی استفاده شده است و هرچه قدر بیشتر پا بخورد زیبا‌تر و با ارزش‌تر می‌شود.
الیاف طبیعی در تابستان خنک و در زمستان گرم است. لازم به ذکر است که بعضی از الیاف‌های مصنوعی برای کودکان و یا افرادی که درگیر بیماری‌هایی چون آسم و یا حساسیت هستند بسیار مضر است.
از جذابیت‌های دیگر فرش دستباف می‌توان به تنوع رنگ و آرامش بخش بودن طرح‌های آن اشاره کرد.
