طرح و نقش ایلیاتی

نقوش ایلیاتی یا به عبارتی دیگر ایلی و عشایری،اصیل ترین و شاید قدیمی ترین نقوش ایرانی باشند.

این نقوش همانطور که از نامش پیداست توسط ایل ها و عشایر نخستین بار روی فرش ها و گلیم ها نقش بست.اهمیت، نوع پیدایش و سبک نگارگری نقوش ایلیاتی منحصر به فرد و جالب است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

نقوش ایلی و عشایری بار دیگر اهمیت عشایر و ایل های ایرانی در صنعت فرش را به ما یاد آور می شود.

اهمیت عشایر و نقوش ایلیاتی در تاریخ ایران چیست؟

همانطور که در مقاله ی ” تاریخچه پیدایش فرش و هنر فرش بافی” به این موضوع اشاره کردیم،مواد اولیه ی فرش بافی یعنی پشمی که به نخ تبدیل می شود، حاصل زحمات عشایر و کوچ نشینان است.

در طول تاریخ نیز عشایر نقش بسیار پررنگی در پیدایش و گسترش هنر فرش بافی و تبدیل شدن این هنر بومی به یک صنعت ملی داشته اند.

در ابتدا هنر فرش بافی ،توسط بیابانگردها و عشایر به سراسر ایران و بعد آسیا گسترش پیدا کرد و قرن ها بعد دوباره به کمک عشایر بود که این هنر حفظ و در سراسر ایران پراکنده شد.

به عبارت دیگر عشایر ایرانی نه تنها با دامپروری به رسیندگی و تهیه ی مواد اولیه ی فرش بافی کمک می کنند ،بلکه از ابتدای تاریخ فرش بافی،همواره نقش حیاتی در ایجاد، حفظ ، تولید و گسترش هنر و صنعت فرش بافی داشته و دارند.

نقوش ایلیاتی یا نقوش ایلی و عشایری به چه دوره ای برمی گردند؟

همانطور که نمی توان تاریخ دقیقی برای شروع هنر ریسندگی و بافندگی و فرش بافی تعیین کرد، نمی توان تاریخی را برای نقوش عشایری پیش بینی کرد. اما احتمالا از زمان شروع بافندگی فرش این نقوش وجود داشتند و با گذشت زمان تکامل یافته و به معیار های امروزی خود رسیدند.

مورد دیگه ای که قدیمی بودن این نقوش را حداقل تا دوره ی ایران باستان و قبل از دوران صفوی تایید می کند، شکل این نقوش است که به وضوح متعلق به دوران پیش از هنر اسلامی است.

پیدایش نقوش با خطوط منحنی و متصل به یکدیگر با خطوط اسلیمی و ختایی پس از حمله ی اعراب شکل گرفت. دقیق تر بگوییم پدید آمدن نقوش منحنی و نرم و بدون زاویه و شکستگی به دوره ی صفویه و انقلابی که در هنر ایران باستان و پیوند خوردن آن به هنر اسلامی رخ داد.

ویژگی های نقش های عشایری کدامند؟

1. اولین ویژگی نقوش ایلیاتی و شکستگی و زاویه دار بودن خطوط و استفاده از اشکال هندسی زاویه دار است.
2. نقوش ایلیاتی بدون نقشه ی قبلی و با سلیقه و ذوق بافنده و با طرح ذهنی وی بافته می شود.
3. نقوش عشایری الهام گرفته از نگاره ها و تزئینات طبیعی و محیط اطراف عشایر مانند: حیوانات ،اشیاء یا توتم های(سمبل) قبیله ای است.
4. در نقوش ایلیاتی قرینگی طرح شرط نیست.
5. به صورت سنتی از رنگ های زنده (بیشتر لاکی) برای بافتن این نقوش استفاده می کنند.

نقوش ایلیاتی شامل فرش های کدام مناطق و ایل ها می شود؟

همانطور که از نامش بر می آید،نقوش ایلیاتی ، شامل تمامی سبک ها و تبار ایل نشین که مشغول قالی بافی هستند، می شود.

از این مناطق می توان به : مزلقان،فردوس،ویس اشاره کرد.

تیره(ایل) ها نیز شامل ایل های هیبت لو،یَلَمِه اشاره کرد.

نقوش ترکمن، بلوچ، افشاری،لری،شاهسون و سایر ایلات از نظر دارا بودن ریشه های ایلی از دسته ی فرش های “ایلیاتی” هستند.

فرش های ایلیاتی در دکوراسیون منزل

فرش های ایلیاتی سنتی و اصیل هستند و با رنگ های زنده و شاد بافته می شوند.

فرش های ایلیاتی انتخاب خوبی برای دکوراسیون با رنگ های طبیعی و وسایل چوبی است و فضایی صمیمی برای شما می سازد.

فرش های عشایری در ترکیب با چیدمان با رنگ های خنثی و روشن نیز،تعادلی زیبا و مدرن به خانه ی شما می بخشد.

زیباترین و بهترین فرش های ” ایلیاتی” را در فروشگاه فرش بهشتی ببینید.

برای اطلاعات بیشتر و ثبت سفارش با ما از طریق شماره تماس 41173-021 داخلی 408 با مشاوران ما در ارتباط باشید.