موزه فرش باکو آذربایجان، اولین موزه تخصصی فرش در جهان است. موزه فرش باکو دارای مجموعه ای نفیس از فرش های دستبافت، جواهرات و صنایع دستی متفاوت است. شکل ساختمان موزه خود به تنهایی یکی از جاذبه های این موزه محسوب می شود. پیشنهاد می کنم تا آخر مقاله با ما همراه باشید تا درباره ی موزه فرش باکو آذربایجان بیشتر بدانید.
موزه ها کارنامه فرهنگی هر کشور هستند که موزه فرش باکو یکی از آنهاست. با گردشی کوتاه در موزه می توان بدون خواندن کتاب و یا داشتن اطلاعات فرهنگی و هنری، بر تاریخ فرهنگ و هنر و رویدادهای مهم و جریان ساز آن شهر و کشور مسلط شد. در این مقاله ما قصد داریم با معرفی موزه ی فرش باکو آذربایجان، فرهنگ و هنر مردم آذربایجان، خصوصاً در زمینه ی بافت فرش را بررسی کنیم.
در تاریخ 15 می 2008 طبق مصوب نامه ای از جانب دولت باکو طرح ساخت ساختمان جدیدی برای موزه فرش آذربایجان در ساحل پارک ملی کلنگ خورد. ساخت ساختمان جدید موزه آذربایجان حدود 6 سال طول کشید. بنیاد حیدر علی اف، وزارت فرهنگ و گردشگری آذربایجان و یونسکو جز حامیان ساخت ساختمان جدید موزه فرش بودند. سرانجام موزه جدید فرش آذربایجان در 26 آگوست 2014 طی مراسمی با حضور رئیس جمهور وقت آذربایجان، الهام علی اف و همسر وی رونمایی شد.
امروز ساختمان موزه فرش به خودی خود یکی از جاذبه های گردشگری شهر باکو است. نقشه این ساختمان توسط طراح مشهور سوئیسی” فرانتس یانتز” طراحی شده است. ساختمان موزه باکو تداعی کننده فرشی لول شده است.
یک ویدیو مناسب از فضای داخلی و بیرونی موزه فرش باکو برای شما علاقه مندان قرار دادیم تا به صورت واضح تری معماری ساختمان موزه فرش باکو و تمام فرش ها و مجسمه های داخل موزه را مشاهده نمایید:
ساختمان کنونی موزه فرش به خودی خود یکی از جاذبه های شهر باکو است. ساختمانی که توسط طراح مشهور سوئیسی طراحی شده است، به شکل فرشی لول شده است. نگهداری و حفاظت از فرش ها و کالاهای موجود در مجموعه موزه بر اساس توصیه ها و دستورالعمل های طراحی شده توسط لوئیس اسکوایر، متخصص حفاظت از پارچه های موزه ویکتوریا و آلبرت ارائه شده است. موزه فرش آذربایجان یکی از معروف موزه ها در زمینه ی حفظ و نگه داری از اشیاء است.
موزه فرش باکو علاوه بر آثار و قطعه های تاریخی، آثار منحصر به فرد هنرمندان معاصر را نیز در مجموعه ی شگفت انگیز خود دارد.
از آثار مدرن می توان به آثار هنرمند موفق و خلاق “آثار فائق احمد” اشاره کرد.
ساختمان موزه فرش باکو دارای سالن نمایشگاه، کتابخانه، مرکز بافندگی و گلدوزی، غرفه ی سوغات و کتاب، سالن های کنفرانس و فضاهای سرپوشیده و سرباز اختصاصی برای نمایش مجسمه ها و فرش ها می باشد.
در حال حاضر بیش از 13 هزار و 300 اثر و اشیاء در نمایشگاه ها و انبار موزه فرش باکو آذربایجان نگهداری می شود. اشیاء موزه به صورت میانگین قدمتی متعلق به قرون وسطی دارند و قدیمی ترین آن ها متعلق به قرن 17 تا 20 است.
دو تا از قدیمی‌ترین فرش موزه فرش باکو، متعلق به شهر تبریز است و مورخان تاریخ، بافت آنها را حدود قرن 17 تخمین می زنند. یکی از این فرش ها صحنه ی شکار را ترسیم می کند و دیگری شاه عباس نامیده می شود.
برای مشاهده موزه ملی فرش آذربایجان به صورت مجازی و یا 360 درجه به این لینک مراجعه کنید.
فرش و هنر فرش بافی در سرزمین های شرقی ریشه کهن دارد. در مقاله “تاریخچه پیدایش فرش و هنر فرش بافی” از قالی معروف پازیریک گفتیم. قالی پازیریک، قدیمی ترین فرش کشف شده، که از بخشی با همین نام در جنوب سیبری کشف شد حاوی اطلاعات مهمی در زمینه ی نخستین سرزمینی که هنر فرش بافی در آن انجام شد، بود اما فرش پازیریک فقط نشانه هایی را از چندین فرهنگ متفاوت را با خود داشت. بعد از نقش و نگار و جزئیات ایرانی مشهود و غیر قابل انکار، گره ترکی فرش پازیریک است. گره ترکی یک اثبات برای تاریخ بلند بالا و قدمت حضور فرش و هنر فرش بافی در آذربایجان است. البته نباید فراموش کنیم که آذربایجان در گذشته ی نه چندان دور بخشی از ایران زمین بوده است از این رو قالی های جمهوری آذربایجان بی شباهت به قالی های منطقه ی آذربایجان ایران نیستند.نقوش قالی های آذری را می توان اقتباسی از قالی های ایرانی دانست.
طبق مستندات باستان شناسی دیگر قدمت هنر قالی بافی در آذربایجان حدود دو هزار سال قبل از میلاد است.
مورخان باستانی مانند، هرودوت، کلودالیان، کسنوفون و شعرای نامی چون نظامی گنجوی و خاقانی در آثار خود به وجود فرش در آذربایجان اشاره کرده اند.
تاریخچه فرش ایران را در مقاله “تاریخچه فرش( بخش دوم)” مطالعه کنید.
موزه فرش آذربایجان، واقع در پایتخت این کشور باکو، خیابان میکائیل حسین اف سالیان سال است که همه روزه از ساعت 10 صبح تا 6، 10 شب در خدمت فرهنگ و تاریخ دوستان است. این موزه به عنوان اولین موزه فرش جهان در تاریخ 13 مارس 1967 میلادی تاسیس شد. هدف از تاسیس این موزه گرامیداشت و حفظ هنر فرش بافی در جمهوری آذربایجان و عرضه بیشتر و گسترده تر این هنر و صنعت به همگان بود. موزه فرش آذربایجان، مجموعه ای نفیس از انواع دستبافته ها، جواهرات، اسلحه سرد، اشیائی از جنس سینی، کاغذ، شیشه و چوب وجود دارد. این موزه به یک مرکز علمی-پژوهشی، فرهنگی و آموزشی تبدیل شده است و در آن سمپوزیوم ها و کنفرانس های بین المللی و نمایشگاه ها رویدادهای متنوع برگزار می شود. در عین حال، پروژه های تعاملی دائمی در زمینه کار با مردم در موزه اجرا می شود.
درباره ی موزه ی ملی فرش ایران چه می دانید؟ با مطالعه ی مقاله “موزه ملی فرش ایران” از ویژگی های جالب و نفیس این موزه آشنا می شوید و از تصاویر انحصاری مجموعه فرش بهشتی از این موزه لذت ببرید.
موزه ملی فرش آذربایجان، به عنوان اولین موزه تخصصی فرش در تاریخ 13 مارس 1967 میلادی با تایید 130 نفر از وزیران حذب سوسیالیستی آذربایجان شروع به فعالیت کرد. موزه ملی فرش در ابتدای تاسیس خود تا سال میلادی 1993، موزه دولتی و هنرهای کاربردی مردمی آذربایجان نام داشت. از سال 1993 تا سال 2014 میلادی، این موزه با نام “لطیف کریموف” که انگیزه ی تاسیس این موزه بود به فعالیت خود ادامه داد و از سال 2014 تا کنون با نام “موزه فرش جمهوری آذربایجان” شناخته می شود.
ساختمان اولیه ی موزه فرش الان “مسجد جامع ایچری شهر” است. موزه فرش تا چندی پیش در دو شعبه ی شهر های شوشی و باکو مشغول به کار بود اما پس از تسخیر شهر شوشی توسط ارمنیان تعطیل شد. در 53 سال فعالیت علاوه بر جنگ این موزه تغییرات و چالش های متفاوتی را از سر گذرانده است اما همچنان در خدمت هنر دوستان است.
چه انگیزه ای 130 وزیر را مجاب به تایید طرح اولین موزه ی فرش جهان کرد؟ “لطیف کریموف” هنرمند طراح و قالی باف معروف آذربایجانی انگیزه ای برای تاسیس نخستین موزه فرش جهان شد. لطیف کریموف از 3 سالگی در کشور ایران با هنر طراحی و بافت قالی آشنا شد. لطیف کریموف به ایران سفر کرد و تکنیک های مختلف این هنر را فراگرفت و بعد از گرفتن تابعیت آذربایجان و مستقر شدن در این کشور قدم های بزرگی را در راستای اشاعه هنر فرش بافی در آذربایجان برداشت و سرانجام فعالیت های وی انگیزه ای برای تاسیس موزه فرش در آذربایجان شد.
موزه فرش آذربایجان یکی از معروف ترین موزه ها در زمینه ی حفظ و نگه داری از اشیاء است. نگهداری و حفاظت از فرش ها و کالاهای موجود در مجموعه موزه بر اساس توصیه ها و دستورالعمل های طراحی شده توسط لوئیس اسکوایر، متخصص حفاظت از پارچه های موزه ویکتوریا و آلبرت ارائه شده است.
در سال 2017، موزه ملی فرش باکو جایزه «بهترین عملکرد» را از سوی کمیته بین‌المللی اسناد شورای بین‌المللی موزه‌ها (CIDOC) و گواهی «به‌کارگیری نوآوری‌ها در ایجاد کار با مردم در زمینه موزه‌ها» دریافت کرد.
نظرات شما